GARİPLERİN DOSTU BİR MİLLET

Osmanlıların insanî alandaki yardım faaliyetleri, belki aynı dine inandıkları dünyanın diğer bölgelerindeki insanlar için uhdelerinde taşıdıkları hilafet unvanının bir gereği idi. Ancak, farklı inanç kültürüne sahip olmalarına rağmen, dara düşene yardım geleneğini zaman zaman dostluklarının bozulduğu ülke halklarından ve yönetimlerinden de esirgememişlerdir.

Bir aşiret beyliği iken, adalet ve insanî değerlere verdiği önem sayesinde kısa sürede üç kıtada hakimiyet oluşturma başarısını gösteren Osmanlı Devleti, yıkılma sürecine girildiği demler de bile dünyanın ezilen, zulme uğrayan, dara düşen her millet ve ferdi için bir sığınak olma özelliğini korumuştur. Bu sebeple Osmanlı padişahları “Cihan-penâh” (cihanın sığınağı, koruyucusu), “âlem-penâh” gibi vasıflarla anılmıştır. Günümüz terminolojisinde “İnsanî diplomasi” olarak da adlandırılan bu tür uygulamalar, Osmanlı Devleti’ne medeniyet tesis eden bir devlet olma özelliği kazandırmıştır.

Osmanlıların insanî alandaki yardım faaliyetleri, belki aynı dine inandıkları dünyanın diğer bölgelerindeki insanlar için uhdelerinde taşıdıkları hilafet unvanının bir gereği idi. Ancak, farklı inanç kültürüne sahip olmalarına rağmen, dara düşene yardım geleneğini zaman zaman dostluklarının bozulduğu ülke halklarından ve yönetimlerinden de esirgememişlerdir. Osmanlı Arşivi’nin muhtelif fonlarındaki bu türden yüzlerce belge bunun şahididir.